در مقاله 6 روش جداسازی طلا از سنگ معدنی اشاره کردیم که یکی از روش های استحصال طلا از خاک های معدنی استفاده از روش ذوب است. این روش در صورت استفاده از کمک ذوب های مناسب روش بسیاری دقیقی است و بیشترین بازدهی را ارائه خواهد دارد.
بخوانید : انواع سنگ معدنی طلا و روش های استخراج
کمک ذوب چیست؟ چرا از کمک ذوب برای ذوب خاک طلا استفاده می کنیم؟
خاکهای معدنی حاوی عناصر و فلزات مختلفی است که هدف ذوب خاک طلا، جداسازی طلا و فلزات گرانبها از انبوهی از عناصر مانند مس، آهن، روی، سولفور، آرسنیک، آهک، سیلیس و … است. جداسازی عناصر توسط کمک ذوبها یا شارژ ها انجام می شود.
وقتی سنگ طلا خرد شده و با کمک ذوب ها مخلوط و به داخل کوره می رود در هنگام ذوب، کمک ذوب با عناصر موجود در خاک وارد فعل و انفعالات شیمیایی می شوند و در نهایت ناخالصی ها را از خاک جدا می کنند.
بخوانید : ۱۶ ماده شیمیایی پر استفاده در استخراج طلا و فلزات گرانبها
چه کمک ذوب هایی برای ذوب خاک طلا استفاده می شوند و نقش هر کدام چیست؟
به تناسب نوع خاک و عناصر موجود در آن از کمک ذوب های مختلف به عنوان شارژ و ذوب خاک طلا استفاده می شود و هر کدام نقش های مختلفی در هنگام ذوب بازی می کنند. بوراکس، کربنات سدیم، کربنات پتاسیم، اکسید سرب، سیلیس، زغال، آرد، نیترات پتاسیم و … از جمله کمک ذوب های پر استفاده در فرآیند ذوب خاک طلا هستند.
نقش لیتارژ یا اکسید سرب در ذوب سنگ طلا
اکسید سرب در هنگام ذوب با احیا کننده هایی مثل آرد و زغال وارد واکنش شده و مانند بارانی از سرب داخل نمونه به حرکت در آمده و طلا و سایر فلزات گرانبها را در خود جمع می کند، علاوه بر این اکسید سرب نقش اکسید کنندگی آنتیموان، گوگرد و آرسنیک و سایر عناصر فلزی را دارد و از تشکیل مات در سرباره جلوگیری می کند.
کربنات سدیم
کربنات سدیم نیز اثر سولفور زدایی و اکسید کنندگی دارد و عموما در خاکهای معدنی طلا اسیدی استفاده می شود. و با واکنش با اکسید فلزات و سلیس و بوراکس اکسید ها را به سرباره هدایت می کند. علاوه بر این ها موجب کاهش دمای ذوب نیز می شود.
از کربنات پتاسیم نیز می تواند به جای کربنات سدیم استفاده شود علیرغم داشتن دمای ذوب پایین تر نسب به کربنات سدیم اما قیمت آن گرانتر است.
بوراکس
بوراکس دمای ذوب را کاهش می دهد علاوه بر آن حلال خوبی برای اکسیدهای فلزی است. در حرارت بالا بوراکس تبدیل به اسید قوی می شود و عملاً تمام اکسیدهای فلزی، اسیدی و بازی را در خود حل می کند.
در صورت استفاده از خاکهای اسیدی مانند سیلیس سرباره بسیار سفت خواهد بود و به سختی از سرب جدا می شود در این مواردی باید از مقدار کم بوراکس استفاده کنید همچنین در صورت لزوم می توانید از کربنات ها برای رقیق سازی سرباره در روند ذوب استفاده کنید.
سیلیس
سیلیس اسیدترین کمک ذوب است که در هنگام ذوب با اکسیدهای فلزی تشکیل سیلیکات را می دهد. حجم بالایی از وزن سرباره ها را سیلیس تشکیل می دهد. همچنین سیلیس از خورده شدن بدنه بوته و کوره جلوگیری می کند. اما اضافه کردن بیش از حد سیلیس موجب تشکیل یک لایه در پایین سرباره و هدر رفتن فلزات گرانبها خواهد شد.
نیترات پتاسیم
نیترات پتاسیم که معمولا به اسم نیتر شناخته می شود یک اکسید کننده بسیار قوی است در دمای 339 درجه ذوب می شود و اکسیژن آزاد می کند. از نیتر برای اکسید کردن گوگرد، آنتیموان و آرسنیک موجود در سنگ طلا استفاده می شود، همچنین نیترات پتاسیم همچنین می تواند سایر فلزات پایه را نیز اکسید کند. همچنین می تواند نقره را نیز اکسید کند. در صورت استفاده زیاد موجب جوشش مذاب و بیرون ریختن آن شود. نیترات سدیم نیز نقش مشابه با نیترات پتاسیم را دارد.
زغال و آرد
زغال به عنوان احیا کننده در کمک ذوب استفاده می شود و موجب تبدیل اکسید سرب به سرب فلزی می شود. آرد نیز نقش مشابه دارد با این تفاوت که قدرات احیا کنندگی کمتری دارد.
سوالات متداول در مورد ذوب طلا:
ذوب طلا با هوا گاز چگونه انجام می شود؟
برای ذوب طلا با هواگاز پودر طلا یا قطعه طلا را داخل بوته ذوب طلا قرار می دهید و روی پودر را با مقداری بوراکس می پوشانیم شعله را با هوای کم روی طلا می گیریم و به صورت دورانی روی طلا میچرخانیم و یواش یواش شعله را افزایش می دهیم تا طلا به طور کامل ذوب شود.
در روش خانگی استخراج طلا می توان طلا را با فندک ذوب کرد؟
ذوب طلا با فندک امکان پذیر نیست و شعله فندک قدرت ذوب طلا را ندارد. برای ذوب طلا در منزل می توان از شعله افکن ها استفاده کرد اما در کل گزینه مناسبی برای ذوب طلا نیست.
بدون دیدگاه